Instalacje elektryczne Kraków

Dobór przewodu, kabla – WLZ cz.1

Jak dobrać odpowiedni kabel – WLZ.
Podstawowe kryteria doboru kabla, przewodu WZL do zasilania domu lub mieszkania to: obciążalność prądowa długotrwała, spadek napięcia, warunek samoczynnego wyłączenia zasilania, odporność mechaniczna.
Część pierwsza –  dobór ze względu na obciążalność prądową długotrwałą i wytrzymałość mechaniczną.

Doboru dokonuje się na podstawie zapotrzebowania na moc/mocy umownej, układu sieci, ilości faz, długości WLZ, charakterystyki i prądu zabezpieczeń.
1. Obliczenie maksymalnego prądu. Do wyliczeń stosuje się odpowiednie wzory – dla zasilania 1F i 3F (1- i 3- fazowego). Te same wzory można zastosować do doboru przewodów/kabli zasilających odbiorniki.
dla obwodów 1F: I=P/(cos fi * U) – gdzie P-moc, Cos fi – współczynnik mocy, U – napięcie fazowe

dla obwodów 1F: I=P/(cos fi * U) – gdzie P-moc [W], Cos fi – współczynnik mocy, U – napięcie fazowe [V]
przykład 1: moc umowna P = 3kW, cos fi = 0,9, U= 230V     I=3000/(0,9*230)=14,5A

dla obwodów 3F: I=P/(1,73 * cos fi * U) – gdzie P-moc [W], Cos fi – współczynnik mocy, U – napięcie międzyfazowe [V]
przykład 2: moc umowna P = 10kW, cos fi = 0,9, U= 400V     I=10000/(1,73*0,9*400)=16,05A

Powyższe przykłady pokazują dlaczego przy większych mocach 3-fazowy WLZ jest znacznie lepszy – ponad 3-krotny wzrost mocy to wzrost prądu o tylko ok. 10%. Wydzielane ciepło i co za tym idzie straty oraz dobór przewodu jest związany z przepływającym prądem.
Po obliczeniu prądu dobieramy z tabeli kabel. Tabele są powszechnie dostępne w internecie oraz Normach, książkach i publikacjach.
Poza prądem istotny jest sposób ułożenia. Szczegółowe rysunki są zawarte w Normach. Dodatkowo w przypadku np. podwyższonej temperatury należy zastosować współczynniki poprawkowe.

Dla przykładu 1 – dla przewodów miedzianych, ułożonych rurkach pod tynkiem teoretycznie wystarczyłby przekrój 2,5mm2 – wartość w tabeli dla YDY YDYp przy obciążeniu 2 żył to 19,5A, czyli mniej niż obliczony prąd 14,5A

Dla przykładu 2 – dla przewodów miedzianych, ułożonych rurkach pod tynkiem teoretycznie wystarczyłby przekrój 2,5mm2 – wartość w tabeli dla YDY YDYp przy obciążeniu 3 żył to 18,5A, czyli mniej niż obliczony prąd 16,05A
UWAGA: Teoretycznie, ponieważ należy sprawdzić także inne warunki. Np. minimalny przekrój PEN (występuje w układach sieci TN-C) to 10mm2 Cu i 16mm2 Al. Minimalny przekrój przewodu ułożonego na stałe to 1,5mm2.

Przykład 3: 1F moc umowna P = 10kW, cos fi = 0,9, U= 230V     I=10000/(0,9*230)=48,3A. W takim przypadku to co najmniej 16mm2 Cu.
Przykład 4: 3F moc umowna P = 20kW, cos fi = 0,9, U=400V     I=20000/(1,73*0,9*400)=32,1A. W takim przypadku to co najmniej 10mm2 Cu.

Przy doborze przewodu/kabla ze względu wytrzymałość prądową długotrwałą nie jest uwzględniana długość przewodu – nie ma ona wpływu. Pominięte zostały także współczynniki korekcyjne.
Warto pamiętać o zastosowaniu zapasu – podane w tabeli wartości to minimum, przy założeniu temperatury przewodu/kabla nawet 70*C – nie powinna wtedy ulec zniszczeniu izolacja, natomiast może dojść do uszkodzeń np. farby na ścianach. Dlatego lepiej zastosować większy przekrój.
W praktyce jako WLZ stosuje się kable od 4mm2 Cu, a w przypadku układu sieci TN-C – od 10mm2 Cu (minimalny przekrój PEN).

Artykuł nie uwzględnia wszystkich aspektów doboru kabli/przewodów, pokazuje jedynie ogólne zasady, przy doborze należy kierować się obowiązującymi przepisami, normami i każdy przypadek rozpatrywać indywidualnie.

W kolejnym artykule pozostałe warunki doboru przekroju przewodu.

Carlos Rodrigues
Carlos Rodrigues
2022-10-14
Super obsługa! Gorąco polecam ekipa - Sebastian i Arek. Pomogli mi w moim mieszkaniu od zero z ich ogromna wiedza i doświadczenie z zakresu elektryki i Smart Home i jestem bardzo zadowolony z wyniku. Wielkie dzięki!(Przepraszam za wszystkie możliwe błędy ortograficzne i gramatyczne, które są spowodowane tym, że polski język nie jest moim ojczystym. Dałam z siebie wszystko. :) )
Marek Szymonicz
Marek Szymonicz
2021-11-14
Polecam fachowców! Naprawdę zgrana i rzetelna ekipa. Cała elektryka wykonana z kosmetyczną starannością.
Robert R.
Robert R.
2021-10-06
Polecam, kilkakrotnie naprawiałem sprzęt i zawsze bez problemu usterka była usunięta. Przystępne ceny i profesjonalna obsługa.
Jakub Szybiak
Jakub Szybiak
2021-09-28
Gorąco polecam specjalistów, zwłaszcza Pana Sebastiana. Ogromna wiedza i doświadczenie gwarantują wdrożenie w projektach najnowszych technologii z zakresu elektryki i SmartHome. Szybko i sprawnie.
Jolanta Krzemień
Jolanta Krzemień
2021-03-21
Bardzo profesjonalna obsługa. Pan naprawił mi nie działający sterownik do movera (napęd przyczepy campingowej). Ustalił co nie działa, zamówił odpowiednią cześć, przelutował, naprawił i działa a do tego wszystko szybko i profesjonalnie. Korzystałam również z usługi montażu wideo domofonu i siłowników bramy. Bardzo polecam.
Michał Dzik
Michał Dzik
2021-03-14
Szybko sprawnie i w rozsądnej cenie. Polecam usługi tego Pana
Kuba
Kuba
2021-03-08
Wysoka jakość, a przy tym rozsądna cena. Polecam
Alopus Alopus
Alopus Alopus
2021-03-08
Bardzo dobrzy fachowcy, szczególnie pozdrawiam pana Sebastiana.